24 października dzień walki z otyłością

24 października dzień walki z otyłością 

Nadwaga lub otyłość to stany, w przebiegu których w organizmie zmagazynowany jest nadmiar tkanki tłuszczowej, co przekłada się na zwiększoną masę ciała. Nadwaga jest pierwszym efektem nadmiernego odkładania się nadwyżki energii w postaci tłuszczu w organizmie, co przy braku działań korygujących w żywieniu i zakresie aktywności fizycznej często prowadzi do otyłości. Głównym wskaźnikiem używanym do diagnozowania nadwagi i otyłości u ludzi jest BMI (Body Mass Index), który odnosi masę ciała do wzrostu. Licząc według wzoru: 

BMI =M/W2 gdzie:

M – masa ciała w kilogramach a

W – wzrost w metrach  

Dodatkowo otyłość podzielono na klasy:

• BMI>30 – otyłość I stopnia, 
• BMI>35 – otyłość II stopnia, 
• BMI>40 – otyłość III stopnia lub otyłość olbrzymia. 

Powody otyłości:

Czynniki środowiskowe 

Jeśli chodzi o etiologię i patogenezę otyłości, to na pierwszym miejscu należy wspomnieć o czynnikach środowiskowych. Zaliczamy do nich: 

• Nieprawidłowe nawyki żywieniowe – sięganie po smakowitą, wysokokaloryczną żywność. Stołowanie się w restauracjach typu fast-food, picie słodzonych napojów. Wszystko to, w konsekwencji powoduje spożywanie zbyt dużej liczby kalorii dziennie w stosunku do zapotrzebowania kalorycznego. 
• Zbyt mała ilość aktywności fizycznej – korzystanie z komunikacji miejskiej i auta, wybieranie windy zamiast schodów, spędzenie czasu wolnego przed komputerem, czy telewizorem, zamiast ruchu. 

Przewlekły stres 

Badania naukowe dowodzą, że reagowanie nadmiernym spożywaniem jedzenia podczas stresu, jest u wielu osób podstawowym mechanizmem działania, ale to reakcja wyuczona. Dzieje się tak dlatego, że jedzenie jest środkiem nie tylko łatwo i wszędzie dostępnym, ale także szybko przynoszącym ulgę. Niestety, jest to ulga chwilowa. 

Genetyka 

Otyłość może mieć też związek z genetyką– wyróżnia się 3 zasadnicze typy otyłości uwarunkowanej genetycznie: jednogenową, wchodzącą w skład zespołu genetycznego oraz wielogenową. 

Otyłość jednogenowa występuje rzadko. Opisano około 200 potwierdzonych przypadków jednogenowo uwarunkowanej otyłości. Mutacje zachodzą w co najmniej 11 genach, dziedziczą się zgodnie z prawami Mendla, a większość z nich dotyczy genu dla receptora typu 4 melanokortyny (MC4R), proopiomelanokortyny (POMC), genu leptyny (OB). [4] [5] 

Otyłość, która wchodzi w skład zespołów genetycznych jest również dość rzadka. Mówimy o niej w przypadku, gdy towarzyszy ona innym zaburzeniom w obrębie jednego fenotypu klinicznego. Do takich zespołów zaliczamy: 

1. Dziedziczone autosomalnie dominująco: osteodystrofia Albrighta, zespół Pradera i Williego oraz rodzinna miejscowa lipodystrofia Dunnigana.
2. Dziedziczone autosomalnie recesywnie: zespół Bardeta i Biedla, zespół Cohena.

Jednak jeśli otyłość występuje rodzinnie, to na początku powinniśmy rozważyć powielanie złych nawyków związanych ze stylem życia, a nie zwalać winę na genetykę. O otyłości związanej z genetyką wspomniano raczej w ramach ciekawostki. 

Zaburzenia emocjonalne 

Rodzajów zaburzeń emocjonalnych, które mogą doprowadzać do objadania się, jest mnóstwo. 

Często powodem są: 

• nieumiejętność rozładowania stresu, 
• niska samoocena, depresja, 
• zespół kompulsywnego jedzenia. 

Zaburzenia hormonalne 

To czy chudniemy, czy tyjemy, zależy od tego ile wynosi różnica między naszą całkowitą przemianą materii (na którą składa się podstawowa przemiana materii i ponadpodstawowa przemiana materii), a energią dostarczoną. Łatwiejszym językiem: energia wydatkowana – energia spożyta. Zaburzenia hormonalne mogą więc działać na dwóch płaszczyznach – zmniejszać podstawową przemianę materii, lub zwiększać apetyt. Spadek podstawowej przemiany materii obserwujemy w przypadku niedoczynności tarczycy i niedoczynności przysadki, natomiast zwiększenie apetytu np. w zespole Cushinga (w związku z nadmiarem glikokortykosteroidów). Nadmiar lub niedobór hormonów mogą wywoływać zmiany w składzie masy ciała, a w konsekwencji prowadzić do nadwagi i otyłości. Hormony pełnią różne funkcje i najczęściej oddziałują na kilka narządów jednocześnie. Wpływają m. in. na poziom glukozy we krwi, zawartość tkanki tłuszczowej, a także na nerwowe ośrodki głodu i sytości. 

Leki 

Nadwaga i otyłość nie są wyłącznie efektem spożywania zbyt wielu kalorii w stosunku do potrzeb organizmu. Niektóre leki mogą zwiększać apetyt. Na wadze mogą przybierać także osoby długo leczone niektórymi preparatami. Często sa to:

• sterydy 
• lekarstwa dla alergików 
• Leki na niedoczynność i nadczynność tarczycy 
• terapie hormonalne 
• Leki na cukrzycę 
• preparaty antydepresyjne

Metody leczenia otyłości 

1. Zadbaj o urozmaicone menu – o to by posiłek był zbilansowany I pełnowartościowy 
2. Jedz regularnie (4-5 niewielkich posiłków) w ciągu dnia, wtedy organizm łatwiej spala dostarczone mu kalorie 
3. Pamiętaj o błonniku wchłania wodę i pęcznieje w żołądku, dając uczucie sytości. Przy tym poprawia pracę jelit i pomaga oczyścić organizm z toksycznych produktów przemiany materii. 
4. Nawadniaj się i zrezygnuj z alkoholu – codziennie wypijaj ok. 2 litrów płynów. Najlepszy wybór to woda, zielona herbata (lekko pobudza przemianę materii), herbatki owocowe i ziołowe bez cukru, bo nie zawierają kalorii 
5. Wprowadź do diety naturalne spalacze tłuszczu – Dodawanie do potraw ostrych przypraw – pieprzu, chili, imbiru, chrzanu czy musztardy – to dobry sposób na podkręcenie przemiany materii. Stymulują one wytwarzanie ciepła (termogenezę) w organizmie i ułatwiają gubienie kilogramów. 
6. Zwiększ aktywność fizyczną  – dieta to podstawa odchudzania, ale bez zwiększenia aktywności fizycznej będzie ci ciężko. Nawet najlepsza dieta nic nie da, jeżeli do komórek nie dotrze odpowiednia ilość tlenu.