Cytologia
Informacje o badaniu:
Cytologia jest jednym z podstawowych badań profilaktycznych w kierunku raka szyjki macicy. Systematycznie wykonywana pozwala wykryć raka szyjki macicy na tak wczesnym etapie rozwoju, że w większości przypadków jest niemal w pełni wyleczalny.
Opis badania:
Materiał do cytologii pobierany jest w trakcie standardowego badania ginekologicznego. Lekarz bądź położna wykorzystują plastikowy wziernik dopochwowy, a dodatkowo specjalną szczoteczkę, którą pobierają materiał do badania, czyli komórki z kanału i tarczy szyjki macicy. Prawidłowo pobrany rozmaz powinien zawierać złuszczone komórki, pobrane szczoteczką z tarczy części pochwowej oraz z kanału szyjki macicy, które sprawdza obecność komórek nowotworowych odpowiedzialnych za powstanie raka szyjki macicy. Następnie wymaz przekazywany jest do laboratorium. Badanie samo w sobie nie jest bolesne, jednakże można odczuwać lekki dyskomfort podczas pobierania materiału biologicznego do badań.
W Centrum Zdrowia ETER-MED istnieje możliwość odpłatnego wykonania cytologii płynnej (LBC), która jest dokładniejsza niż w przypadku badania klasycznego. W tej metodzie wymaz z szyjki macicy jest pobierany za pomocą szczoteczki cytologicznej na specjalne podłoże płynne, a nie na szkiełko. Podłoże płynne minimalizuje ryzyko uszkodzenia pobranych komórek oraz eliminuje z materiału niepożądane czynniki, które mogłyby doprowadzić do zakłócenia obrazu pod mikroskopem takich jak śluz, czerwone i białe krwinki, bakterie, które utrudniają dalszą ocenę mikroskopową.
Cytologia u kobiet, które nie rozpoczęły współżycia:
Profesjonalne wykonanie badania nie naruszy błony dziewiczej, aczkolwiek może powodować lekki dyskomfort. Zaleca się jednak poinformowanie położną lub lekarza przed wykonaniem badania, aby mogli oni dostosować wykorzystywane narzędzia. Badanie u dziewicy przeprowadzane jest szczególnie delikatnie, a wziernik dopochwowy jest mniejszy niż w klasycznym badaniu.
Cytologia u kobiet w ciąży:
Badanie cytologiczne należy również wykonywać w czasie ciąży. Najczęściej badanie jest przeprowadzane w czasie pierwszej wizyty ginekologiczno-położniczej. Materiał do zbadania cytologii w ciąży powinien być pobrany do 10. tygodnia ciąży.
Cel badania:
Cytologia umożliwia wykrycie stanów przednowotworowych i nowotworowych szyjki macicy na bardzo wczesnym etapie rozwoju, zanim u pacjentki pojawią się jakiekolwiek objawy. Badanie to służy również do wykrywania innych zmian w obrębie szyjki macicy, w tym stanów zapalnych i nadżerek pochwy.
Cytologia płynna (LBC) w porównaniu do metody konwencjonalnej na podstawie raz pobranego materiału umożliwia dodatkowo wykonanie badania w kierunku onkogennych szczepów wirusa HPV, którego poszczególne warianty mają bezpośredni związek z rozwojem choroby raka szyjki macicy. Czy w kierunku bakterii odpowiedzialnej za rozwój chlamydiozy bez konieczności wykonania dodatkowych badań.
Przeciwwskazania oraz przygotowania do wykonania badania:
Do badania cytologicznego należy odpowiednio przygotować, gdyż niektóre czynniki mogą wpłynąć na rzetelność wyniku. Przed badaniem należy zastosować się do kilku zasad:
- 4 dni przed badaniem nie należy stosować leków dopochwowych,
- 1-2 dni przed badaniem wstrzymać się od współżycia,
- 4 dni przed badaniem nie należy poddawać się irygacji (płukaniu) pochwy,
- pobranie cytologiczne nie jest możliwe podczas krwawienia miesiączkowego,
- wymaz należy pobrać między 10 a 20 dniem cyklu miesiączkowego.
Wskazania do wykonania badania:
W ramach programu zwalczania chorób nowotworowych raka szyjki macicy, badaniu cytologicznemu powinny poddać się kobiety średnio co 3 lata, jeżeli poprzednie wyniki nie wykazywały patologicznych zmian, a pacjentka nie występuje w grupie zwiększonego ryzyka. W przypadku nieprawidłowego wyniku badania okres odstępu między badaniami ulega skróceniu.
Pierwsza cytologia powinna zostać wykonana u kobiety między 21 a 25 rokiem życia, pod warunkiem, że nie rozpoczęła ona wcześniej współżycia.
Czas oczekiwania na wynik:
Na wynik cytologii w naszej placówce czas oczekiwania wynosi od 2 do 4 tygodni. W badaniu mikroskopowym ocenia się pobrany od kobiety materiał biologiczny pod kątem kancerogenezy, czyli zmiany zachodzące w zdrowej komórce prowadzące do powstania mutacji nowotworowej.
W Centrum Zdrowia ETER-MED skierowanie do poradni ginekologicznej nie jest wymagane, badanie w przypadku cytologii klasycznej można wykonać bezpłatnie w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia.
Skorzystanie z badania w ramach wizyty komercyjnej również nie wymaga skierowania, jednak należy poinformować pracownika rejestrującego do na wizytę ginekologiczną o chęci wykonania badania cytologicznego.