Ukąszenia i użądlenia przez owady – jak sobie z nimi radzić?

Ukąszenia i użądlenia przez owady – jak sobie z nimi radzić?

Nie da się ukryć, że lato to czas kiedy najczęściej zmagamy się z ukąszeniem, ugryzieniem czy użądlenie przez owady. Ciepłe pory roku to czas największych aktywności insektów i czas kiedy spędzamy więc czasu na świeżym powietrzu, otwieramy okna i tarasy.

Niestety ukąszenia owadów są bardzo nieprzyjemne i mogą uprzykrzyć nawet najprzyjemniejszy wypoczynek. I wbrew pozorom to nie tylko kleszcze są naszymi największymi prześladowcami, choć według statystyk, to ich się najbardziej boimy. Dołączają do nich komary (których w tym roku zdecydowanie nie brakuje), meszki, pszczoły, osy, szerszenie, a nawet  mrówki.

Z jakimi dolegliwościami możemy się spotkać po ugryzieniu przez owada i co możemy zrobić, kiedy już nas zaatakuje?

Większość owadów zostawia zauważalny ślad na skórze. Może to być zaczerwienienie, obrzęk, opuchlizna, żądło, a w przypadku kleszczy – one same. Często ugryzieniu czy ukąszeniu towarzyszy swędzenie lub ból w zaatakowanym przez owada miejscu. Jeśli te dolegliwości mijają po kilku godzinach, to z reguły nie ma powodu do zmartwienia. Gorzej jest, jeśli problem nie mija, a nasila się. Dotyczy to najczęściej osób uczulonych na owady i substancje jakie dostarczają do naszego organizmu. Dla nich ukąszenia wszystkich owadów mogą wiązać się z niebezpieczeństwem. Objawami alergii może być nie tylko zaczerwienienie, obrzęk i opuchlizna (obejmująca ciało, twarz, powieki, usta), ale co gorsza również duszność utrata przytomności. Należy też wiedzieć, że uczulenie na jad nie zawsze objawia się przy pierwszym ukąszeniu lecz może wystąpić przy każdym kolejnym.

Najbardziej niebezpieczną sytuacją jaka może wystąpić po użądleniu, ugryzieniu czy ukąszeniu jest wstrząs anafilaktyczny, który bezpośrednio zagraża życiu. Dochodzi do niego w wyniku reakcji uczuleniowej na jad owada. Efektem tego jest nieszczelność naczyń krwionośnych, ich rozszerzenie i gwałtowny spadek ciśnienia tętniczego, który może prowadzić do zaburzeń pracy układu krwionośnego, utraty przytomności, a nawet utraty oddechu!

Udzielenie pomocy osobie we wstrząsie anafilaktycznym opiera się przede wszystkim na jak najszybszym wezwaniu karetki pogotowania. Czekając na pomoc powinniśmy usunąć żądło i stale kontrolować stan poszkodowanego. Pomocne mogą się okazać zimne okłady (np. z lodu), które obkurczą naczynia krwionośne, sprawiając, że mniej jadu i toksycznych substancji trafi do krwi.

Jeśli poszkodowany przestanie oddychać, należy jak najszybciej rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową (często nazywaną masażem serca).

Atak kleszcza

Jedną z najcięższych chorób przenoszonych przez kleszcze jest borelioza. Aż 30% tych pajęczaków przenosi boreliozę, która nieleczona może doprowadzić m.in. do uszkodzeń stawów, mięśni, układu nerwowego, a nawet zapalenia opon mózgowych. Poza tym kleszcze przenoszą również inne choroby wśród, których można wyróżnić takie jak: bartonella, anaplozmoza granulocytarna, babeszjoza, gorączka Q, gorączka plamista Gór Skalistych, tularemia, tibola, dur powrotny, kleszczowe zapalenie mózgu.

Co należy zrobić po ugryzieniu przez kleszcza?

• Kleszcza należy ostrożnie usunąć w całości. Warto do tego użyć nowoczesnych, dostępnych w aptekach i sklepach gadżetów takich jak: pęsety, lassa, przyssawki czy specjalne długopisy.
• Miejsce po wbiciu się kleszcza należy uważnie obserwować. Jeśli pojawi się wokół niego rumień (tzw. rumień wędrujący), bądź wystąpią inne niepokojące nas objawy (np. gorączka, zmiany skórne, objawy grypopodobne), należy jak najszybciej udać się do lekarza.
• Usuniętego kleszcza można umieścić w szczelnym pojemniku, a następnie oddać go (lub jego fragmenty) do laboratorium w celu wykonania badania genetycznego., które potwierdzi czy pajęczak był nosicielem boreliozy czy nie.

  

• Możemy wykonać badanie serologiczne w kierunku przeciwciał IgG i IgM, które pojawiają się w organizmie po kontakcie z bakterią przenoszoną przez kleszcze.

Badania przeciwciał IgG i IgM można zakupić w naszym sklepie internetowym sklep.etermed.pl

• Kleszcza nie należy niczym smarować ani nie wolno go dusić (jak często podają stare podręczniki).

Ukąszenie przez meszki

Wydawałoby się, że te maleńkie owady nie są w stanie nam nic wielkiego zrobić. Jak się jednak okazuje jest zupełnie inaczej. Bolimuszki, czyli meszki nacinają skórę swojej ofiary i zlizują wydobywającą się spod niej krew. Ich ślina jest bogata w substancje drażniące, które wraz z krwią roznoszą się po całym organizmie człowieka, co może doprowadzić nie tylko do zaczerwienienia, ale także wystąpienia odczynów zapalnych i zakażeń.

Ukąszenie przez jedną meszkę może nie być takie niebezpieczne, ale jeśli zaatakuje nas więcej owadów, bądź jeśli jesteśmy uczuleni na jad meszek, może dojść do bardzo niebezpiecznego wstrząsu anafilaktycznego, który powoduje spadek ciśnienia, obrzęk błon śluzowych, a w efekcie uduszenie i śmierć. Reakcja uczuleniowa może wystąpić w kilka minut po ukąszeniu lub nawet kilka godzin po zaatakowaniu przez meszki.

Co należy zrobić po ugryzieniu przez meszki?

• Przede wszystkim nie należy drapać pokąsanego miejsca, gdyż może to doprowadzić do trudno gojących się, ropiejących ran, a w efekcie tego sinoczerwonych znamion i blizn.
• Miejsce po ukąszeniu należy zdezynfekować,
• Miejsce po ukąszeniu można posmarować preparatem chłodzącym lub przyłożyć do niego kostki lodu,
• Pomocny może być okład z wapna (rozpuszczone wapno na kawałku gazy), który zmniejszy obrzęk i zaczerwienienie,
• W celu złagodzenia stanu zapalnego skóry warto zastosować preparat przeciwhistaminowy.
• W przypadku osób uczulonych na jad meszek, bądź przy wystąpieniu niepokojących objawów, należy jak najszybciej wezwać pomoc lekarską.

Użądlenie przez osę, pszczołę lub szerszenia

Użądlenie przez pszczołę, osę czy szerszenia, czyli owady błonkoskrzydłe należy do najbardziej niebezpiecznych ukąszeń przez owady. Ich jad jest toksyczny, wywołuje ból i obrzęk, które mogą utrzymywać się na skórze przez kilka dni. Miejscami, które są najbardziej zagrożone wystąpieniem poważnych konsekwencji po użądleniu są: usta, krtań, gardło, język. Użądlenie przez te owady jest szczególnie niebezpieczne dla alergików i osób uczulonych na ich jad.

Co należy zrobić po użądleniu przez owady błonkoskrzydłe?

• Należy usunąć żądło, ale nie wyciskać go!
• Miejsce, w którym było żądło należy zdezynfekować,
• W celu uśmierzenia bólu i zmniejszenia obrzęku można zastosować: okład z lodu, okład z octu lub maść z hydrokortyzonem,
• Jeśli użądleniu towarzyszy uporczywy ból, można podać lek przeciwbólowy,
• Jeśli obrzęk jest duży, a dodatkowo towarzyszą mu dreszcze, gorączka, bóle i zawroty głowy, nudności lub wymioty, warto zasięgnąć porady lekarza lub farmaceuty, który być może zaproponuje lek antyhistaminowy.
• W przypadku osób uczulonych na jad owadów należy podać lek przeciwuczuleniowy. Osoby, które już wiedzą, że są alergikami zazwyczaj mają przy sobie taki lek. Jeśli reakcja uczuleniowa wystąpiła po raz pierwszy, bądź po użądleniu występują niepokojące objawy, należy jak najszybciej wezwać pomoc lekarską.
• Osoby, które są uczulone na jad owadów zawsze powinny mieć przy sobie leki przepisane przez lekarza! W wielu przypadkach są to leki sterydowe, adrenalina, zastrzyki domięśniowe (które osoba uczulona może sobie sama wstrzyknąć).

Ukąszenie komara

To jedno z najczęściej występujących ukąszeń i chyba nie ma osoby, która nigdy nie została zaatakowana przez tego owada. Powszechnie wiadomo, że to nie komary gryzą, a ich samice, czyli komarzyce, które potrzebują krwi, aby móc złożyć jaja. Po ukąszeniu przez komara na skórze natychmiast pojawiają się czerwone i uporczywie swędzące bąble.

Co należy zrobić po ukąszeniu przez komara?

• Przede wszystkim nie należy drapać swędzącego miejsca,
• Bąble można posmarować żelem typu Dapis, Fenistil czy innym na ukąszenia owadów,
• Jeśli poza niewielkim bąblem występuje opuchlizna lub obrzęk, można zastosować maść z hydrokortyzonem.

Ugryzienie przez mrówkę

Mrówki po ugryzieniu człowieka wprowadzają do jego organizmu kwas mrówkowy, który wywołuje nieprzyjemne dolegliwości, takie jak: zaczerwienienie, pęcherzyki zmieniające się później w krosty, „pokrzywkę”, ból, swędzenie i pieczenie. Pomimo tego, że objawy są dokuczliwe, to w przypadku zdrowych, nie uczulonych osób zazwyczaj są krótkotrwałe.

Co należy zrobić po ugryzieniu przez mrówkę?

• Można zastosować zimny okład,
• Pomocna może być maść antyhistaminowa lub żel na ugryzienia owadów,
• Jeśli po ugryzieniu pojawią się niepokojące dolegliwości (np. gorączka, wymioty, ból głowy, spadek ciśnienia) należy jak najszybciej udzielić pomocy lekarskiej, gdyż objawy te mogą sugerować sepsę.