Zima to ryzyko częstszych kontuzji, wychłodzeń i odmrożeń
Zima jest porą roku, której długo wyczekują dzieci, fani łyżwiarstwa, narciarstwa i wielu innych sportów zimowych. Niestety jest to też pora roku, która niesie ze sobą większe ryzyko wystąpienia kontuzji i urazów. Zimą jesteśmy bardziej narażeni na upadki, poślizgnięcia, kontuzje doznane podczas białego szaleństwa, a także niebezpieczne odmrożenia i wychłodzenia organizmu.
Odmrożenia – niebezpieczny problem, który może dotyczyć każdego z nas
Dochodzi do nich nie tylko na stokach i w trakcie uprawiania sportów zimowych, ale także podczas spacerów i zabaw na śniegu. Odmrożenia są wynikiem długotrwałego wystawiania organizmu na mróz, na chłodne, wilgotne powietrze, szczególnie kiedy jest wiatr. Odmrożeniom najczęściej ulegają: nos, uszy, usta, policzki, ręce, stopy, palce. Przed każdym zimowym wyjściem z domu, warto zadbać o skórę twarzy i rąk, smarując je specjalnymi kremami nawilżającymi, chroniącymi przed zimnem, mrozem, wiatrem. Należy też pamiętać o odpowiednim zabezpieczeniu ciała i głowy, ubierając na siebie m.in. kalesony czy rajstopy (pod spodnie), grube skarpety, ciepłe ubranie, odpowiednią kurtkę, czapkę, szalik i rękawice.
Najbardziej narażone na odmrożenia są dzieci, które podczas zabawy zazwyczaj nie myślą o tym, że jest im zimno. Co więcej, często podczas zabawy mają wrażenie, że jest im gorąco. Zdarza się, że zjeżdżając na sankach, rzucając się śnieżkami, a nawet lepiąc bałwana, potrafią pod nieobecności rodziców zdjąć czapkę, rękawiczki, czy rozsunąć kurtkę. Efektem tego może być nie tylko infekcja, ale także niebezpieczne odmrożenia, a nawet wychłodzenie organizmu. Pomimo, że na odmrożenia bardziej podatne są dzieci, to problem ten dotyczy również osób dorosłych. Im dłużej przebywamy w niskiej temperaturze, tym głębsze mogą być odmrożenia.
Odmrożenia nie są trudne do rozpoznania. Występują cztery stopnie odmrożeń i w pierwszym stopniu cechuje je m.in.:
- Blada, sina lub zaczerwieniona skóra,
- Zdeformowana skóra,
- Pieczenie skóry,
- Swędzenie skóry,
- Ból skóry.
Kiedy dochodzi do drugiego stopnia odmrożenia, oprócz powyższych objawów pojawiają się pęcherze z płynem surowiczym (nie należy ich przebijać!), może też wystąpić świąd skóry.
Trzeci stopień odmrożeń jest bardzo niebezpieczny, ponieważ dochodzi do martwicy komórek skórnych, co na samym początku charakteryzuje się obrzękiem i bólem. Z czasem poszkodowany przestaje skarżyć się na ból, traci czuje skóry, a martwica rozprzestrzenia się na tkankę mięśniową.
Jest jeszcze czwarty stopień odmrożenia, najbardziej niebezpieczny i najcięższy. Objawia się gorączką, dreszczami, wymiotami, co spowodowane jest infekcją całego organizmu (zakażenie wywołane martwicą tkanek).
Co zrobić, jeśli dojdzie do odmrożeń?
Przy łagodnych odmrożeniach:
- Kiedy odmrożenie dotyczy małego dziecka – należy wezwać pomoc lekarską,
- Należy kontrolować stan poszkodowanego, jego przytomność i oddech,
- Należy udać się do ciepłego i suchego pomieszczenia (nie gorącego),
- Należy zdjąć mokre ubranie i założyć suche,
- Należy delikatnie wysuszyć i okryć odmrożone części ciała (np. kocem),
- Poszkodowanemu można podać ciepły napój do picia, np. herbatę. Nie należy podawać gorących napojów i w żadnym wypadku nie wolno podawać alkoholu!
- Kończyny można delikatnie masować, co ma na celu pobudzenie krążenia. Wbrew dawnym zasadom, nie należy ogrzewać odmrożonych części ciała poprzez pocieranie śniegiem!
W celu poprawienia ukrwienia odmrożonej kończyny, warto skorzystać z zabiegów fizjoterapeutycznych. Nie tylko pobudzą one ukrwienie, ale też pomogą szybciej wrócić do zdrowia i sprawności. Przed zapisaniem się na zabieg pacjent powinien udać się na konsultację fizjoterapeutyczną, podczas której specjalista zapozna się ze zgłaszaną dolegliwością i pomoże w dobraniu stosownej terapii. Wśród zabiegów poprawiających ukrwienie przy odmrożeniu można wyróżnić: jonoforezę, ultradźwięki, prądy diadynamiczne, czy galwanizację. Wszystkie te zabiegi można zakupić bez wychodzenia z domu, w sklepie z usługami medycznymi Eter-Med.
Przy ciężkich odmrożeniach należy jak najszybciej wezwać pomoc lekarską, dzwoniąc na numer 999 lub 112, bądź zawieźć poszkodowanego do szpitala. Należy też pamiętać o stopniowym ogrzaniu, zdjęciu mokrego ubrania i założeniu suchego, okryciu poszkodowanego i podaniu ciepłego napoju.
Wychłodzenie organizmu
Jest bardzo niebezpiecznym stanem, do którego najczęściej dochodzi zimą. Do hipotermii dochodzi kiedy temperatura ciała człowieka spada poniżej 35 stopni C.
W hipotermii pierwszego stopnia, temperatura ciała wynosi 32-35 stopni C, w hipotermii drugiego stopnia 28-32 stopnie C., a w hipotermii trzeciego stopni zaledwie 24-28 stopni C. Czwarty stopień wychłodzenia (temperatura poniżej 24 stopni C.) jest równoznaczny z utratą krążenia, natomiast piąty prowadzi do śmierci wywołanej nieodwracalną hipotermią.
Wychłodzenie organizmu grozi osobom, które wpadną do lodowatej wody, bądź przebywają kilka godzin w niskiej temperaturze. Warto wiedzieć, że woda ochładza aż 20 razy szybciej niż powietrze.
Jakie są objawy wychłodzenia?
- Zimna, blada skóra,
- Zimne, zdrętwiałe nogi i ręce,
- Spowolniony oddech,
- Silne dreszcze,
- Osłabienie,
- Dezorientacja,
- Zaburzenia świadomości.
- Zawroty głowy.
Co zrobić, jeśli dojdzie do wychłodzenia organizmu?
- Należy zdjąć mokrego ubranie i założyć suche,
- Nie wolno wykonywać gwałtownych ruchów, a minimalizować je,
- Osoba wychłodzona powinna ograniczać ruchy, tak aby zimna krew w naczyniach krwionośnych, nie rozchodziła się po całym ciele,
- Należy okryć osobę w stanie wychłodzenia kilkoma warstwami kocy, kołder, ubrań,
- Poszkodowanego można ogrzewać własnym ciepłem, np. poprzez objęcie, przytulenie,
- Osobie przytomnej można podać ciepły napój do picia (np. herbatę),
- Należy kontrolować przytomność i oddech wychłodzonej osoby,
- Należy zapewnić pomoc lekarską.
Jakie kontuzje grożą nam zimą
Zima jest wymarzonym czasem dla pasjonatów białego szaleństwa: narciarzy, łyżwiarzy, snowboardzistów itp. Trzeba jednak pamiętać, że podczas uprawiania praktycznie każdego sportu zimowego, jeśli poddamy się rutynie i nie zachowamy podstawowych zasad bezpieczeństwa, mogą nam grozić poważne kontuzje i obrażenia, m.in. :
- Złamania kończyn,
- Zwichnięcia kończyn,
- Skręcenie stawu kolanowego,
- Stłuczenia kończyn,
- Stłuczenia miednicy,
- Stłuczenia kości krzyżowej,
- Rany i krwawienia,
- Urazy głowy,
- Naderwania mięśni.
Jednym z najbardziej popularnych sportów zimowych bez wątpienia jest narciarstwo. Do kontuzji może dojść podczas upadku, zderzenia z innymi narciarzami na stoku, podczas uderzenia. Wśród najczęstszych przyczyn kontuzji można wymienić: rutynę u doświadczonych narciarzy, nieumiejętną technikę jazdy u amatorów, niezachowanie środków bezpieczeństwa, złe warunki pogodowe, śliską nawierzchnię, tłok na stoku. Wybierając się na narty należy pamiętać o kasku, czyli podstawowym zabezpieczeniu głowy, goglach, prawidłowym dopasowaniu nart, butów narciarskich, a nawet kijków. Odpowiednio dobrany sprzęt zapewnia bezpieczeństwo, wygodę i komfort podczas zabawy.
Zaraz obok narciarstwa ogromną popularnością na stoku cieszy się snowboard. Przyczyny kontuzji doznawanych podczas uprawiania tego sportu są takie same jak u narciarzy, dlatego również w tym przypadku powinniśmy zachować wszelkie środki ostrożności, zadbać o właściwie przygotowany i dopasowany sprzęt, a także nie możemy poddać się brawurze.
Miejskie lodowiska są miejscem, które zimą przyciągają dzieci, młodzież, a także osoby dorosłe. Jeśli mamy ochotę pojeździć na łyżwach, nigdy nie decydujmy się na jazdę po naturalnych, nawet mocno zamarzniętych zbiornikach wodnych, gdyż tego typu „zabawa” jest bardzo niebezpieczna. Łyżwiarstwo jest przyjemnym i relaksującym sposobem na wolny czas, dlatego warto wybrać się na prawdziwe lodowisko. Przed założeniem łyżew na nogi, należy poćwiczyć równowagę, koordynację ruchową i technikę utrzymania się na łyżwach. Warto pomyśleć też o ochraniaczach na łokcie i kolana, szczególnie kiedy dopiero zaczynamy swoją przygodę z łyżwiarstwem.
Najbardziej popularnym sportem zimowym wśród dzieci jest jazda na sankach. Niestety również ta zabawa, niosąca bardzo wiele radości nie tylko najmłodszym, może doprowadzić do wielu poważnych urazów. Przede wszystkim należy pamiętać o bezpieczeństwie dzieci i należy zrezygnować z doczepiania sanek do samochodu. Nie przestrzeganie tej zasady już nie raz doprowadziło do tragedii, której ofiarami byli najmłodsi. Należy przypilnować, aby dzieci nie zjeżdżały głową w dół (tzw. metoda na śledzia), aby korzystały z bezpiecznych, znanych i sprawdzonych górek, a także, aby były odpowiednio ubrane (w przypadku dzieci bardzo łatwo o odmrożenia.
Kontuzje i urazy doznane w okresie zimowym nie muszą wiązać się tylko z uprawianiem sportów. Śliskie, nierówne chodniki i ulice, oblodzone schody i nawierzchnie mogą być przyczyną poślizgnięcia się, upadku, a tym samym np. złamania, skręcenia kończyny, stłuczenia i wielu innych obrażeń. Dlatego też wychodząc z domu, nawet do sklepu po drugiej stronie ulicy, należy zachować ostrożność i środki bezpieczeństwa.
Co zrobić kiedy doznamy kontuzji
Najważniejszą rzeczą podczas każdego wypadku (nie tylko zimą) jest wezwanie pomocy. W tym celu należy zadzwonić pod numer 999 (Pogotowie Ratunkowe) lub 112 (Centrum Powiadamiania Ratunkowego). Należy ograniczyć ruchy osoby poszkodowanej, unieruchomić uszkodzoną kończynę (np. chustą trójkątną, bandażem, szalikiem, grubym paskiem), a wszelkiego rodzaju rany należy opatrzeć.
Jeśli dojdzie do złamania kończyny, możemy spodziewać się nastawienia jej w szpitalu, a następnie unieruchomienia gipsem. Również wszelkiego rodzaju zwichnięcia wymagają szybkiego nastawienia. Nie należy też bagatelizować skręcenia stawu, po którym należy ograniczyć ruchomość kończyną.
Nawet jeśli po doznanym upadku, zostanie nam udzielona specjalistyczna pomoc medyczna, po opuszczeniu szpitala warto skonsultować się z lekarzem ortopedą. Centrum Medyczne Eter-Med proponujące konsultacje specjalistyczne w Trójmieście, oferuje zakup takiej wizyty przez internet, bez konieczności wychodzenia z domu. Podczas wizyty specjalista powinien skierować pacjenta na badania obrazowe, które pozwolą ocenić doznaną kontuzję. Najczęściej przeprowadzanymi badaniami w tego typu problemach są: USG oraz RTG.
Przy każdej poważnej kontuzji, złamaniu i urazie warto skorzystać z porady lekarza rehabilitacji, a także porady fizjoterapeuty, którzy po zapoznaniu się z problemem zaproponują metody wspomagające leczenie schorzenia i szybszy powrót do zdrowia.