Laryngologia, nazywana również otolaryngologią jest dziedziną medycyny specjalizującą się w rozpoznawaniu, leczeniu i profilaktyce chorób gardła, ucha, nosa, krtani oraz innych narządów głowy i szyi.
Aby rozpocząć leczenie, konieczne jest prawidłowe rozpoznanie choroby. W tym celu należy udać się na konsultację do specjalisty otolaryngologii.
Diagnostyka laryngologiczna opiera się o szereg badań specjalistycznych, wśród których znajdują się m.in.:
- badanie zewnętrzne ucha,
- badanie okolicy zausznej,
- badanie jamy ustnej,
- badanie gardła i krtani,
- laryngoskopia (badanie krtani),
- otoskopia (badanie narządu słuchowego zewnętrznego i błony bębenkowej),
- badanie węzłów chłonnych szyi,
- rynoskopia przednia (badanie jamy nosowej wzrokiem oraz przy użyciu wziernika),
- rynoskopia tylna (badanie jamy nosowej przy użyciu usterka laryngologicznego),
- badanie akumetryczne (badanie słuchu opierające się na szeptaniu do pacjenta),
- tympanometria (badanie słuchu np. u noworodków),
- badanie otoneurologiczne (badanie obwodowego narządu równowagi),
- badanie audiometryczne (badanie słuchu specjalny urządzeniem-audiometrem),
- ezofagoskopia (badanie wykonywane np. przy podejrzeniu obecności ciała obcego w przełyku).
Najczęściej występujące choroby laryngologiczne
Angina ropna
Angina ropna, czyli ostre zapalenie gardła i migdałków podniebiennych jest jedną z najczęściej występujących chorób laryngologicznych. Wiąże się z obecnością ropnej, biało-żółtej lub zielono-żółtej wydzieliny w formie nalotu na migdałkach i śluzówce gardła.
Ostre zapalenie migdałków może być wywołane bakteriami (najczęściej paciorkowca), adenowirusami, enterowirusami, wirusem opryszczki, wirusem paragrypy, wirusem grypy.
Objawy anginy ropnej:
- ostry ból gardła uniemożliwiający przełykanie,
- bóle głowy,
- bóle kości i stawów,
- bóle brzucha,
- bóle uszu i węzłów chłonnych,
- powiększone węzły chłonne (szyjne),
- wysoka gorączka,
- dreszcze,
- ogólne osłabienie organizmu,
- ropny nalot w gardle.
Leczenie anginy ropnej opiera się na antybiotykoterapii, stosowaniu środków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych.
Przewlekłe zapalenie gardła
Nazywane również przewlekłym nieżytem gardła jest bardzo częstym zwiastunem zbliżające się infekcji. Może być spowodowane niedostatecznym nawilżeniem błon śluzowych, alergią, zaburzeniami hormonalnymi, cukrzycą, a nawet refluksem żołądkowo-przełykowym.
Objawy choroby:
- ból gardła,
- zaczerwienienie gardła,
- trudności w przełykaniu,
- kasłanie,
- pochrząkiwanie,
- uczucie ciała obcego w gardle,
- stan podgorączkowy lub gorączka.
Przewlekłe zapalenie gardła leczy się w oparciu o przyczynę zachorowania (np. kiedy przyczyną jest alergia, leczenie polega na unikaniu czynnika wywołującego alergię i przyjmowaniu leków przeciwalergicznych). Pomocne są środki przeciwbólowe (działające typowo na gardło), środki przeciwzapalne i przeciwgorączkowe. Istotne jest odpowiednie nawilżanie powietrza i nawodnienie organizmu (przynajmniej 1,5 – 2 l. płynów dziennie).
Przerośnięte migdałki podniebienne
Są schorzeniem występującym u osób w każdym wieku, nie tylko u dzieci. Przerośnięte migdałki podniebienne są przejawem aktywności układu immunologicznego organizmu. Przyczyną zachorowania są nawracające infekcje oraz stany zapalne dróg oddechowych, alergie, zakażenia grzybiczne, jak również nowotwory.
Objawy choroby:
- bóle gardła,
- trudności w przełykaniu,
- stany podgorączkowe,
- nieprzyjemny zapach z ust,
- zmieniona barwa głosu,
- chrapanie,
- bezdechy senne,
- problemy z oddychaniem.
Więcej o chorobie możesz przeczytać TUTAJ.
Leczenie rozpoczyna się od terapii zachowawczej, czyli przyjmowaniu środków farmakologicznych. Zazwyczaj jednak nie jest ono skuteczne i wtedy lekarz zaleca zabieg chirurgiczny – tonsyllektomię (wycięcie migdałków podniebiennych), bądź tonsillotomię (podcięcie migdałków podniebiennych).
Zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe
Jest dolegliwością rozpoznawalną najczęściej u dzieci. Zbyt krótkie wędzidełko ogranicza ruchy języka, zaburza pozycję spoczynkową języka, powoduje dolegliwości w mówieniu, żuciu, gryzieniu czy połykaniu.
Objawy zbyt krótkiego wędzidełka podjęzykowego:
- u niemowląt – problemy z przełykaniem mleka (również w przypadku karmienia piersią),
- u większych dzieci – problemy z przełykaniem, żuciem, gryzieniem pokarmów,
- problemy z wysunięciem i uniesieniem języka,
- problemy z wymawianiem niektórych głosek (s, z , sz, cz, dz),
- seplenienie międzyzębowe,
- wady zgryzu.
Więcej o schorzeniu możesz przeczytać TUTAJ!
Leczenie dolegliwości opiera się na ćwiczeniach pionizacji języka, masażach, jednak najlepsze efekty przynosi zabieg podcięcia wędzidełka podjęzykowego – frenotomia.
Zabieg ten wykonują specjaliści Szpitala 1DayClinic w Gdańsku. Dowiedz się więcej na ten temat!
Choroba Menier’a
Jest to przewlekłe schorzenie dotyczące ucha środkowego i wiąże się z gromadzeniem się płynu w błędniku błoniastym. Dotyczy zarówno mężczyzn, jak kobiet, a pierwsze objawy choroby pojawiają się pomiędzy 20 a 50 rokiem życia. Przyczyną zachorowania jest zwiększone ciśnienie śródchłonki wypełniającej błędnik błoniasty. Czynnikami ryzyka są predyspozycje genetyczne, zaburzenia w budowie anatomicznej, zaburzenia naczyniowe, wirusy, zaburzenia immunologiczne, metaboliczne i psychosomatyczne.
Objawy choroby:
- zaburzenia słuchu,
- szum w uszach,
- uczucie pełności w uszach,
- zawroty głowy,
- zaburzenia równowagi.
Leczenie choroby polega na łagodzeniu jej objawów, zmianie, bądź poprawie stylu życia (ograniczenie używek: alkoholu, kawy, herbaty, tytoniu, odpoczynek unikanie sytuacji stresowych). W szczególnych przypadkach lekarz może zalecić leczenie chirurgiczne, opierające się na drenażu jamy bębenkowej i przecięciu nerwu przedsionkowego.
Zapalenie ucha zewnętrznego
Jest to proces zapalny, który obejmuje małżowinę uszną, błonę bębenkową i kanał słuchowy. Jest to popularna choroba ucha, dotycząca osób w każdym wieku, szczególnie dzieci. Przyczyną zachorowania mogą być urazy mechaniczne (przerwanie ciągłości naskórka), nadmierna wilgotność, zmiana pH w przewodzie słuchowym, bakterie (np. gronkowiec złocisty), grzyby (np. Candida, grzyby pleśniowe), wirusy (np. wirus opryszczki, wirus ospy wietrznej).
Objawy choroby:
- uporczywy ból ucha, który nasila się podczas gryzienia, żucia, ucisku na skrawek ucha,
- niedosłuch,
- uczucie rozpierania w uchu,
- uporczywy świąd,
- wyciek z ucha,
- bóle głowy.
Leczenia zapalenia ucha zewnętrznego polega na systematycznym oczyszczaniu ucha (przez lekarza), antybiotykoterapii, w razie potrzeby przyjmowaniu leków przeciwgrzybicznych, przeciwbólowych i przeciwzapalnych.
Wysiękowe zapalenie ucha środkowego
Jest schorzeniem, które polega na gromadzeniu się jałowego płynu w jamie bębenkowej ucha i najczęściej występuje u dzieci pomiędzy 6 miesiącem, a 5 rokiem życia. Przyczyny zachorowania związane są z patologią działania trąbki słuchowej, nieprawidłowościami w budowie twarzoczaszki, rozszczepem podniebienia, przerostem migdałka gardłowego i migdałków podniebiennych.
Objawy choroby:
- nadpobudliwość,
- tzw. „zagapianie się”,
- podniesiony głos związany z niedosłuchem,
- dopytywanie się,
- uczucie zalegania wody w uszach,
- szum w uszach,
- ból ucha,
- gorączka.
Więcej o chorobie przeczytasz TUTAJ!
Leczenie początkowo opiera się na wyczekiwaniu, gdyż jest szansa, że minie samoistnie. Pomocne wtedy są środki przeciwbólowe, przeciwzapalne, obkurczające i przeciwgorączkowe. Kiedy leczenie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, konieczny może się okazać zabieg chirurgiczny – paracenteza.
Zabieg paracentezy wykonują specjaliści Szpitala 1DayClinic w Gdańsku. Dowiedz się więcej !
Zapalenie ucha wewnętrznego
Jest procesem zapalnym błędnika i wymaga szybkiej interwencji lekarskiej, bowiem nieleczone może doprowadzić do nieodwracalnych, bardzo niebezpiecznych konsekwencji (włącznie z utratą słuchu). Bardzo często jest wynikiem powikłań przewlekłego zapalenia ucha środkowego, choć do zachorowania mogą przyczynić się także wirusy (np. wirus świnki, różyczki, ospy wietrznej), bakterie (np. pneumokoki, meningokoki, prątki gruźlicy), pierwotniaki (np. toksoplazmoza), urazy mechaniczne, choroby autoimmunologiczne.
Objawy choroby:
- pogorszenie słuchu,
- głuchota,
- szumy w uszach,
- oczopląs,
- nudności lub wymioty,
- bóle i zawroty głowy,
- zaburzenia równowagi,
- światłowstręt,
- zmęczenie.
Leczenie zapalenia ucha wewnętrznego polega na stosowaniu antybiotykoterapii, jak również może opierać się na leczeniu operacyjnym (drenażu ucha środkowego i usunięciu błędnika).
Otospongioza
Nazywana także otosklerozą, jest chorobą tkanki kostnej ucha środkowego, która może przyczynić się do całkowitej utraty słuchu. Dochodzi do niej w wyniku nieprawidłowego rozwoju kosteczek ucha środkowego, co uniemożliwia przenoszenie dźwięków do wnętrza ucha. Większe predyspozycje do zachorowania mają kobiety, kobiety w ciąży, osoby chorujące na odrę.
Objawami choroby są:
- szumy uszne,
- bóle głowy,
- problemy z koncentracją.
Leczenie otospongiozy wiąże się z operacją mającą na celu usunięcie z przewodu słuchowego skostniałego fragmentu strzemiączka. Zastępuje się je protezami, przywracającymi zdolność przewodzenia impulsów dźwiękowych.
Nieżytowe zapalenie trąbki słuchowej
Jest schorzeniem często dotyczącym dzieci, u których trąbka słuchowa jest krótsza i szersza niż u dorosłych. Towarzyszy ostrym zapaleniom górnych dróg oddechowych (nosa, gardła, zatok przynosowych). Trąbka słuchowa jest połączeniem przestrzeni powietrznych ucha środkowego z gardłem, przez co bardziej narażona jest na infekcje drobnoustrojowe. Ciśnienie w przestrzeniach ucha powinno być stale wyrównywane z ciśnieniem zewnętrznym, w związku z tym ujście gardłowe trąbki słuchowej otwiera się podczas ziewania, połykania czy żucia. Zaburzenia tego mechanizmu (wyrównawczego) prowadzą do spadku drgań błony bębenkowej, a tym samym osłabienie lub utratą słuchu.
Objawy choroby:
- uczucie zatkanego ucha,
- uczucie przelewania płynu w uchu,
- upośledzenie słuchu,
- szum w uszach,
- gorączka,
- dreszcze.
Aby zapobiec zachorowaniu należy dokładnie i regularnie oczyszczać nos z zalegającej wydzieliny. Pomocne mogą być krople do nosa, zmniejszające obrzęk błon śluzowych, środki przeciwhistaminowe, przeciwzapalne, a w uzasadnionych przypadkach antybiotykoterapia.
Naczynioruchowy nieżyt nosa
Spowodowany jest nadreaktywnością błony śluzowej nosa na różnego rodzaju bodźce. Czynnikami mającymi wpływ na zachorowania są pikantne potrawy, ostre i drażniące zapachy, zanieczyszczone powietrze, ekspozycja na zimne powietrze, stres, nadmierne emocje.
Objawy choroby:
- katar,
- trudności w oddychaniu,
- podrażnienie nosa,
- przekrwienie nosa,
- złe samopoczucie,
- zaburzenia snu,
- bóle głowy,
- dyskomfort fizyczny,
- dyskomfort psychiczny.
Więcej o chorobie możesz przeczytać TUTAJ!
Leczenie choroby opiera się na metodach zachowawczych (głównie farmakoterapii). Kiedy leczenie zachowawcze nie przynosi oczekiwanych rezultatów, pomocna może się okazać operacja przegrody nosa – septoplastyka.
Operację przeprowadzają specjaliści Szpitala 1Day Clinic w Gdańsku. Dowiedz się więcej o zabiegu!
Krwotok z nosa
Jest bardzo często występującą dolegliwością, która dotyczy zarówno dzieci, młodzieży, jak i osób dorosłych. Krwawienia mogą mieć różne nasilenie: począwszy od kilku kropli do intensywnego krwotoku. Przyczyny krwawień z nosa są niezwykle zróżnicowane i można tu wyróżnić: urazy mechaniczne,infekcje (np. katar, zapalenie przedsionka nosa), wysychanie błony śluzowej nosa, nadżerki, nowotwory, polipy nosa, ciała obce w jamach nosa, operacje nosa, miażdżyca naczyń, rożne leki, chemikalia,choroby zakaźne. Objawem schorzenia jest krwotok – niewielki, bądź masywny, uczucie spływania krwi do nosa, niepokój wywołany krwawieniem, bóle głowy.
Leczenie krwotoku z nosa polega na zahamowaniu krwotoku. Choroby powinien pochylić głowę do przodu, zacisnąć skrzydełka nosa, następnie wydmuchać nos. Jeśli krwawienie nie ustępuje, należy powtórzyć czynność. Krwawienie powinno ustąpić samoistnie. W przypadku ostrych i masywnych krwawień niezbędne może być zastosowanie specjalnych baloników do zatamowania krwawienia, bądź zabieg polegający na podwiązaniu naczyń.
Urazy i złamania nosa
Urazy i złamania nosa są wynikiem wypadków komunikacyjnych, bójek, upadków z wysokości, uderzeń o podłogę i twarde przedmioty. Ich rozległość uzależniona jest od budowy anatomicznej osoby poszkodowanej, ilości tkanki podskórnej czy siły uderzenia.
Objawami schorzenia mogą być:
- widoczna deformacja nosa,
- przemieszczenie struktur kostnych,
- krwawienie z nosa,
- obrzęk i zaczerwienienie nosa,
- ból i tkliwość nosa,
- trudności w oddychaniu przez nos,
- przerwanie ciągłości kości,
- złamanie rusztowania nosa.
Leczenie uzależnione jest od objawów i dolegliwości z jakimi zmaga się pacjent. Niezbędna jest konsultacja otolaryngologiczna.
Polipy nosa
Są to łagodne zmiany powstałe w jamach nosa, która utrudniają swobodne oddychanie. Są uwypukleniem błony śluzowej pokrywającej przewody nosowe, aż do światła jamy nosowej. Powstają w nozdrzach tylnych, przy ujściu zatok przynosowych i w przewodzie nosowym środkowym.
Objawy dolegliwości:
- problemy z oddychaniem przez nos,
- upośledzenie lub utrata węchu,
- poranne bóle głowy,
- łzawienie,
- świąd,
- kichanie,
- pieczenie w gardle,
- ropna lub śluzowa wydzielina z nosa
- uczucie spływającej wydzielenie w gardle,
- krwawienia z nosa.
Więcej o chorobie możesz przeczytać TUTAJ!
W leczeniu polipów nosa bardzo ważną rolę odgrywa profilaktyka i leczenie czynników powodujących te dolegliwość (np. unikanie alergenów, skuteczne leczenie stanów zapalnych nosa). W zależności od stopnia zaawansowania choroby, leczenie może się opierać na przyjmowaniu środków farmakologicznych, bądź na operacji chirurgicznej. Najskuteczniejszą metodą leczenia polipów nosa jest zabieg FESS, czyli endoskopowa operacja zatok przynosowych.
Bezdech senny
To bardzo poważne i niebezpieczne schorzenia, na które cierpi około 5% populacji. Podczas snu dochodzi do zapadnięcia się języka i gardła, co utrudnia przepływ powietrza, prowadzi do spadku ilości tlenu i wystąpienia duszności.Przyczyną choroby mogą być predyspozycje genetyczne, patologie w budowie anatomicznej górnych dróg oddechowym (np. krzywa przegroda nosa), przerośnięte małżowiny nosowe, wąskie drogi oddechowe, osoby z krótką szyją i cofniętą żuchwą.
Objawy choroby:
- objawy najczęściej zauważają najbliżsi chorującego (on sam często nie zdaje sobie sprawy z ich istnienia),
- chrapanie,
- bezdechy trwające kilka/kilkanaście sekund,
- wzmożone pocenie nocne,
- częste oddawania moczu,
- niespokojny sen,
- nagłe wybudzanie się,
- niepokój i lęk przed zaśnięciem.
Więcej o chorobie możesz przeczytać TUTAJ!
Leczenie choroby uzależnione jest od objawów i stopnia jej zaawansowania. Zabiegami operacyjnymi, które mogą pomóc pacjentowi zmagającemu się z bezdechami sennymi są: adenotomia, tonsillotomia, adenotonsillotomia.
