Nowoczesna metoda leczenia bólu – Prądy TENS
Przezskórna stymulacja prądami TENS (Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation) to jedna z odmian elektrostymulacji, której zadaniem jest zwalczanie bólu, zarówno przewlekłego, jak i ostrego. Jest to metoda wykorzystywana przez elektrostymulatory, które wysyłają impulsy elektryczne o niskiej amplitudzie z elektrod przez skórę w kierunku nerwów obwodowych. Prąd impulsowy o niskiej częstotliwości dostarczamy jest z jednego lub kilku obwodów prądu. Może przepływać jednokierunkowo (np. prąd unipolarny, jednofazowy) lub w dwóch kierunkach (np. prąd bipolarny, dwufazowy).
Niezwykle istotnym czynnikiem przy terapii prądami TENS jest odpowiednie dobranie parametrów takich jak: czas zabiegu, typ stymulacji, częstotliwość impulsu, czas trwania impulsu, a także prawidłowe rozłożenie elektrod.
W terapii prądami TENS można wyróżnić kilka rodzajów impulsów: o niskiej częstotliwości (1-2 Hz), o wysokiej częstotliwości (50-200 Hz), o krótkich impulsach (0,01 – 3 ms), bądź długich impulsach (10-60 ms).
Prąd TENS niskiej częstotliwości – impulsy mające stosunkowo niską częstotliwość i dość duże natężenie, zdarza się nawet, że graniczące z bólem. Amplituda impulsu jest modulowana. Czas trwania zabiegu to około 30 minut, a czas trwania impulsu – 200 mikrosekund. Znajduje zastosowanie w leczeniu bólu przewlekłego i ostrych stanach bólowych.
Prąd TENS wysokiej częstotliwości HF (tzw. TENS konwencjonalny) – impulsy mające stosunkowo wysoką częstotliwość oraz małe natężenie. Czas trwania zabiegu wynosi od 30 do 90 minut, a czas trwania impulsu od 50 do 100 mikrosekund. TENS konwencjonalny jest rodzajem elektrostymulacji, od którego najczęściej rozpoczyna się terapię prądami. Znajduje zastosowanie w terapii bólu przewlekłego i w terapii bólu przewlekłego.
Prądy TENS Burst (tzw. TENS uderzeniowy) – są to uderzenia , tzw. wybuchy impulsów w seriach, opierające się najczęściej na aplikacji dwóch uderzeń po kilka impulsów. Częstotliwość impulsów w tego rodzaju terapii to zazwyczaj 200 Hz. Znajduje zastosowanie w terapii stanów bólowych odcinka lędźwiowego kręgosłupa, w stanach bólowych narządów ruchu, w leczeniu bólu i niedowładów mięśni przy neuropatiach obwodowych (np. opadającej ręce, opadającej stopie).
Prąd TENS modulowany – ta odmiana terapii TENS opiera się na zmienności parametrów, najczęściej częstotliwości lub natężeniu. Czas trwania zabiegu to około 15 minut.
Prąd TENS krótki intensywny – przypominają TENS wysokiej częstotliwości. Częstotliwość impulsów wynosi około 100 Hz, a czas trwania impulsów około 200 mikrosekund. Znajduje zastosowanie przy zabiegach stomatologicznych, podczas chirurgicznego oczyszczania ran, kiedy potrzebne jest znieczulenie.
Najszybsze efekty przeciwbólowe daje TENS konwencjonalny oraz TENS krótki intensywny. Na ustąpienie bólu najdłużej się czeka przy TENS Burst (nawet kilka godzin). Ten ostatni rodzaj stymulacji daje jednak najtrwalsze efekty terapeutyczne (powyżej kilku godzin), podczas gdy np. TENS konwencjonalny utrzymuje się najkrócej.
Mechanizm działania prądów TENS opiera się na hamowaniu przewodnictwa informacji bólowych, zmniejszeniu ilości sygnałów wysyłanych przez nerwy bólowe do kory mózgowej, uruchomieniu produkcji endorfin (łagodzących ból i stymulujących chore tkanki do regeneracji), poprawie ukrwienia w miejscu otoczonym elektrodami, stymulacji naczynioruchowej, zmniejszeniu napięcia mięśni i wzmocnieniu i poprawie funkcji mięśni.
Gdzie umieszczane są elektrody podczas zabiegu
Do najbardziej typowych miejsc umiejscowienia elektrod można zaliczyć: miejsca bólowe, miejsca, które mają wspólne unerwienie z obszarem bólowym, specjalne punkty akupunkturowe, punkty motoryczne, punkty wyzwalające, okolice przykręgosłupowe czy okolice korzeni nerwów.
W przypadku TENS niskiej częstotliwości stosowane są małe elektrody, które umieszcza się w miejscach typowych dla akupunktury, a przy TENS wysokiej częstotliwości elektrody umieszczane są najczęściej nad obszarem bólowym, bądź nad nerwem zaopatrującym bolesne miejsce.
Wskazania do stymulacji prądami TENS
- Bóle odcinka szyjnego kręgosłupa,
- Bole odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa,
- Bóle w zespole łokcia tenisisty
- Bóle w zespole cieśni nadgarstka,
- Bóle w kręczu szyi,
- Bóle przy porażeniach połowiczych,
- Bóle po złamaniach, zwichnięciach, skręceniach,
- Leczenie utrudnionego zrostu kostnego,
- Trudno gojące się rany,
- Owrzodzenia i odleżyny,
- Bóle stawowo-mięśniowe,
- Zapalenia ścięgien,
- Choroba zwyrodnieniowa stawów,
- Choroby krążenia obwodowego,
- Półpasiec,
- Bóle pooperacyjne (np. operacje klatki piersiowej, jamy brzusznej, zabiegi ortopedyczne),
- Bóle kikutów pooperacyjnych,
- Bóle reumatyczne,
- Reumatoidalne zapalenie stawów,
- Artretyzm,
- Nerwobóle,
- Bóle po przebytych uszkodzeniach nerwów obwodowych,
- Bóle naczyniowe,
- Migrenowe bóle głowy,
- Problem nietrzymania moczu,
- Bóle menstruacyjne,
- Bóle porodowe,
- Bóle zębów i bóle po zabiegach stomatologicznych,
- Bóle stawu skroniowo-żuchwowego.
Przeciwwskazania do stymulacji TENS
Niedozwolone jest stosowanie stymulacji prądami TENS u osób, które zmagają się z :
- Chorobami serca,
- Zaawansowana arytmią serca,
- Epilepsją,
- Nowotworami,
- Zmianami o charakterze rozrostowym,
- Ubytkami skóry,
- Świeżymi, niewygojonymi ranami,
- Wylewami podskórnymi,
- Stanami zapalnymi tkanek,
- Zaawansowaną chorobą żylakową,
- Zaburzeniami czucia,
- Problemami natury psychicznej.
Ponadto z zabiegów z użyciem prądów TENS muszą zrezygnować kobiety w ciąży, osoby z wszczepionym rozrusznikiem serca, z wszczepionymi zespoleniami metalowymi i implantami elektronicznymi, osoby, które przechodziły operacje serca czy operacje zatoki szyjnej, osoby z nadciśnieniem i niedociśnieniem tętniczym, a także osoby, u których aktualnie przebiega infekcja z gorączką.
Prądy TENS w Gdańsku
Przed rozpoczęciem terapii prądami TENS, należy skonsultować się ze specjalistą fizjoterapii, który określi i dostosuje do pacjenta sposób leczenia i parametry lecznicze TENS. Na wizytę warto się umówić do Centrum Medycznego Eter-Med w Gdańsku, gdzie na pacjentów czekają wykwalifikowani i doświadczeni specjaliści.
Eter-Med oferuje również szeroki zakres zabiegów fizykoterapeutycznych, wśród których znajduje się także pakiet 10 zabiegów z wykorzystaniem prądów TENS. Zabiegi można zakupić w pierwszym w Polsce, internetowym sklepie z usługami medycznymi Eter-Med.
