Zatrucie żelazem stanowi zagrożenie życia!
Problem anemii i niedoboru żelaza to temat, który zna wiele osób na całym świecie. Zupełnie inaczej jest w odwrotnej sytuacji, kiedy dochodzi do przedawkowania czy zatrucia żelazem. Należy wiedzieć, że nadmiar tego mikroelementu bywa bardzo szkodliwy dla zdrowia, a nawet może stanowić zagrożenie życia!
Dość często mówi się o niedokrwistości spowodowanej brakiem żelaza i zdarza się, że niektórzy samodzielnie, na własną rękę suplementują się tym pierwiastkiem, co może być bardzo niebezpieczne w skutkach. Toksyczne działanie zbyt dużej ilości żelaza z czasem się pogarsza, a to może doprowadzić do niewydolności serca, niewydolności układu oddechowego, niewydolności wątroby, a nawet śmierci.
Kiedy może dojść do zatrucia żelazem?
- Kiedy przyjmie się zbyt dużą dawkę suplementów żelaza,
- Kiedy przyjmie się żelazo z innym suplementem z jego zawartością,
- Kiedy dziecko przyjmie dawkę przeznaczoną dla osoby dorosłej,
- Przy przetaczaniu krwi – poważnym powikłaniem transfuzji krwi może być przewlekłe obciążenie żelazem.
Przyczyny zatrucia żelazem
Istnieje kilka przyczyn zatrucia żelazem. Może to być przedawkowanie suplementu, przeciążenie żelazem, a także predyspozycje genetyczne.
Ostra toksyczność żelaza jest często wynikiem przypadkowego przedawkowania. Jak podają statystyki, większość takich sytuacji występuje u dzieci w wieku poniżej 5 lat, które przypadkowo zjedzą suplementy żelaza lub multiwitaminy przeznaczone dla osób dorosłych.
Przeciążenie żelazem jest również znane jako przewlekła toksyczność żelaza. Przyczyny przeciążenia żelazem mogą mieć miejsce podczas powtarzanych transfuzji krwi przy leczeniu niedokrwistości, podczas nadmiernej terapii żelazem, ale też w chorobach wątroby (jak np. przewlekłe zapalenie wątroby typu C).
Przeciążenie żelazem może wystąpić również naturalnie z powodu niektórych chorób. Jednym z przykładów jest dziedziczna hemochromatoza, która jest chorobą genetyczną, prowadzącą do nienormalnie zwiększonego wchłaniania żelaza z organizmu.
Jakie są objawy zatrucia żelazem?
Pierwsze objawy zatrucia żelazem można zaobserwować w ciągu sześciu godzin od przedawkowania. Objawy występują w kilku etapach i mogą w znaczący sposób wpływać na różne części ciała. Przedawkowanie żelaza atakuje drogi oddechowe i płuca, żołądek i jelita, wątrobę, skórę, a także nasz układ nerwowy.
Objawy występujące w poszczególnych etapach zatrucia
Etap pierwszy następuje zaraz po przedawkowaniu żelaza i trwa do około 6 godzin. Charakterystycznymi objawami są:
- Wymioty,
- Biegunka,
- Ból brzucha,
Przedawkowanie żelaza - Drażliwość,
- Senność,
- Osłabienie,
- Drgawki,
- Trudności w wysypianiu się,
- Senność w ciągu dnia,
- Przyspieszony oddech,
- Przyspieszone bicie serca,
- Utrata przytomności,
- Obniżone lub podwyższone ciśnie krwi.
Etap drugi rozpoczyna się po około 6 godzinach od przedawkowania i trwa do około 48 godzin. Ogólny stan zdrowia chorego może ulec poprawie, jednak wewnątrz organizmu może dojść do poważnych, czasem nieodwracalnych zmian.
Etap trzeci zatrucia pojawia się po około 12 godzinach od przedawkowania i również trwa do około 48 godzin. Niektóre objawy mogą być rozpoznane tylko w badaniach diagnostycznych:
- Niskie ciśnienie krwi,
- Gorączka,
- Niewydolność wątroby,
- Żółtaczka,
- Drgawki.
Etap czwarty to z reguły czas od 2 do 5 dni od przedawkowania. To czas, kiedy u chorego mogą wystąpić:
- Niewydolność wątroby.
- Krwawienia,
- Zaburzenia krzepnięcia krwi,
- Trudności z oddychaniem,
- Dezorientacja,
- Śpiączka,
- W najgorszym przypadku nawet śmierć.
Etap piąty trwający nawet 5 tygodni może doprowadzić do bliznowacenia jelit i żołądka, co wiąże się także z niedrożnością przewodu pokarmowego, bólami brzucha, skurczami, wymiotami, a nawet marskością wątroby.
Jak stawia się diagnozę w przypadku zatrucia żelazem?
Wczesne rozpoznanie przedawkowania stanowi kluczowe znaczenie w leczeniu. Badania laboratoryjne zarówno z krwi, jak i moczu muszą być szybko wykonane, w innym przypadku mogą okazać się niewiarygodne.
Badanie z krwi określające poziom żelaza może zakupić online, bez wychodzenia z domu!
Rozpoznanie problemu opiera się najczęściej na historii choroby, objawach, z jakimi zmaga się chory, obecności żelaza w organizmie. Bardzo ważne jest, aby osoby chore o wszystkim powiedziały lekarzowi – nie tylko o objawach, jakich doświadczają, ale również chorobach, z jakimi się zmagają, o lekach, jakie zażywają, w tym również suplementach. Pełne ujawnienie tych informacji jest istotne, ponieważ niektóre witaminy, jak np. witamina C, mogą zwiększać wchłanianie żelaza w organizmie.
Pomocne w diagnostyce zatrucia żelazem jest też badanie TIBC– całkowite wysycenie żelazem, które wykonuje się w celu określenia zdolności transportu żelaza we krwi. Badanie wykonuje się przy podejrzeniu zarówno nadmiary, jak i niedoboru żelaza.
Leczenie zatrucia żelazem
Leczenie problemu można podzielić na kilka etapów,a pierwszy z nich zawsze obejmuje stabilizację organizmu – uregulowanie ciśnienia krwi, uregulowanie oddechu i pracy serca. W zależności od tego, jak poważne nastąpiło zatrucie, w kolejnym etapie leczenia stosuje się terapie oczyszczające takie, jak:
płukanie żołądka, co ma na celu zatrzymanie dalszego przyswajania żelaza,
chelatacja, czyli wstrzyknięcie do krwiobiegu roztworu, który wiążąc się z nadmiarem toksycznych substancji, usuwa je z organizmu przez mocz. Ta metoda terapeutyczna jest dość często stosowana przy oczyszczaniu organizmu z toksyn, metali ciężkich, bądź wapnia.
Powyższe zabiegi pozwalają w dość szybkim czasie pozbyć się nadmiaru żelaza z organizmu i ograniczają jego toksyczne działanie. Chorzy zmagający się z poważnym zatruciem zawsze będą wymagali hospitalizacji.
