ETER-MED Gdańsk

Podstawowa i specjalistyczna opieka zdrowotna w Gdańsku, Straszynie i Cedrach Wielkich

Świąteczne ucztowanie – zdrowsze i lżejsze dla żołądka

Bożonarodzeniowe ciasteczka (pierniczki) pokryte białym lukrem. Pobrano z 123rf.com
4.5/5

Świąteczne ucztowanie – zdrowsze i lżejsze dla żołądka

Już tylko kilka dni pozostało do Wigilii i Świąt Bożego Narodzenia, do wyjątkowego, długo wyczekiwanego czasu, który najczęściej spędzamy w rodzinnym gronie przy suto zastawionym stole.  Tradycyjne świąteczne dania kuchni polskiej pomimo, że są bardzo smaczne to nie należą do lekkostrawnych i niskokalorycznych posiłków. Na wigilijnym stole dominują pierogi z kapustą i grzybami, smażony karp, zupa grzybowa i barszczyk czerwony, bigos, śledzie pod najróżniejszymi postaciami, kapusta z grochem i kutia. Kolejne dwa świąteczne dni obfitują dodatkowo w mięsa, wędliny, sałatki  i masę słodkości, począwszy od lukrowanych pierniczków po tłuste, ale pyszne serniki. Tak bogato zastawione stoły i długie godziny, które przy nich spędzamy, mogą nam zapewnić wiele nieprzyjemnych dolegliwości żołądkowych, z którymi będziemy się zmagać przez kolejne dni.

Aby Święta nie kojarzyły nam się z problemami trawiennymi, abyśmy mogli cieszyć się Bożym Narodzeniem, przyjemnie spędzać czas w gronie najbliższych i delektować się świątecznymi potrawami, warto wprowadzić w życie kilka bardzo przydatnych wskazówek:

  1. Nie głodź się przed kolacją wigilijną. Są osoby, których pierwszym posiłkiem 24 grudnia jest kolacja, co jest dużym błędem żywieniowym. Nie odmawiaj sobie śniadania, ani obiadu licząc, że podczas kolacji wigilijnej najesz się za cały dzień. Efekt takiego działania prowadzi do dosłownego „rzucania się na jedzenie”, a co za tym idzie niestrawności i rozregulowania prawidłowej przemiany materii.
  2. Jedz na mniejszym talerzu. Większe opakowania, większe talerze, sztućce i większe porcje jedzenia sprawiają, że jemy nawet 20 procent więcej niż powinniśmy.
  3. Przed posiłkiem wypij szklankę mineralnej wody niegazowanej, która poprawi trawienie, wypełni pusty żołądek, a także zmniejszy apetyt. O piciu wody należy pamiętać przez cały dzień, nie tylko w trakcie ucztowania.
  4. Jedz potrawy, na które naprawdę masz ochotę i pamiętaj, że nie musisz jednorazowo próbować wszystkich dań. A jeśli chcesz spróbować wszystkich 12 potraw wigilijnych, nakładaj na talerz naprawdę małe porcje.
  5. Delektuj się smakiem świątecznych potraw, jedz powoli, przeżuwając pokarm i zrezygnuj z dokładek. Nie wiele osób wie o tym, że dopiero po około 20 minutach od rozpoczęcia posiłku nasz żołądek otrzymuje z mózgu informację, że otrzymał odpowiednią ilość pożywienia.
  6. Staraj się nie podjadać. Rodzinne spędzanie czasu przy świątecznym stole sprzyja podjadaniu pomiędzy głównymi daniami, a ponadto kiedy jemy smaczny posiłek, w naszym organizmie uwalniają się hormony dobrego samopoczucia, dlatego organizm chce więcej. Kiedy  jednak nie możemy się powstrzymać przed zjedzeniem przekąski, sięgajmy po zdrowe i smaczne owoce, zarówno te świeże, jak i suszone, po surówki warzywne czy orzechy.
  7. Nie musisz rezygnować ze świątecznych ciast i deserów, możesz jednak nieco je odchudzić i sprawić, że będą zdrowsze i lżejsze dla żołądka. Jak to zrobić? Blachę przed pieczeniem ciasta wyłóż papierem do pieczenia (zamiast smarować jej margaryną i posypywać bułką tartą), zrezygnuj z posypywania słodkości cukrem pudrem i polewania ciast lukrem. Możesz zamiast tego wykorzystać prawdziwe kakao lub przygotować lżejszą polewę z ciemnej czekolady.
  8. Wyjdź zza stołu. Staraj się nie spędzać całego czasu przy stole. Podczas spotkania rodzinnego wyjdźcie na spacer, ulepcie bałwana, pobawcie się z dziećmi, pograjcie w planszówki. Rodzinne spędzenie czasu poza stołem nie tylko wzmocni więzi rodzinne i umili świąteczny czas, ale też wszystkim wyjdzie na zdrowie, pozwoli szybciej spalić kalorie i poprawi samopoczucie.
  9. Podczas przygotowywania świątecznych potraw pamiętaj o odpowiednich przyprawach, szczególnie ziołach. Idealnie pasujące do bożonarodzeniowych dań: imbir, majeranek, rozmaryn, koperek, kminek, ziele angielskie, chrzan czy gałka muszkatołowa nie tylko udoskonalają smak potrawy, ale też wspomagają trawienie, pomagają na wzdęcia i ból brzucha.

Najlepszą radą na uniknięcie problemów żołądkowych związanych z przejedzeniem  i skosztowaniem ciężkostrawnych dań świątecznych jest umiar w jedzeniu. A ponieważ podczas ucztowania często o tym zapominamy, to warto zabezpieczyć się wcześniej i już podczas przygotowywania potraw, spróbować „odchudzić” przynajmniej część z nich.

Jak obniżyć kaloryczność świątecznych potraw?

  • Śmietanę czy majonez w sałatkach zastąp jogurtem naturalnym doprawionym ziołami, musztardą,
  • Nie zabielaj zup śmietaną, ale też jogurtem,
  • Smażone dania warto zastąpić potrawami pieczonymi i gotowanymi,
  • Tradycyjnego karpia zastąp rybą pieczoną w folii w piekarniku,
  • Jeśli decydujesz się na smażonego karpia, pamiętaj, aby odsączyć go na ręczniku papierowym, a najlepiej usmaż go bez tłuszczu na patelni teflonowej,
  • Nie dodawaj do bigosu, kapusty z grochem czy kapusty z grzybami zasmażki, która składa się z mąki i tłuszczu,
  • Ciężkostrawne, ciężkie mięsa zastąp drobiem np. mięsem z indyka,
  • Przygotowując pierogi sięgnij po mąkę razową, orkiszową lub otręby,
  • Podawaj pierogi pieczone lub bezpośrednio ugotowane (zamiast odsmażane na tłuszczu),zrezygnuj z podsmażanej na tłuszczu cebulki,
  • Śledzie w śmietanie zastąp sosem na bazie jogurtu (z dodatkiem ziół i przypraw), a te w oleju zastąp zakwasem z cytryny, cebuli i jabłka,
  • Jasne pieczywo zastąp ciemnym, pełnoziarnistym. Takie pieczywo jest bogatym źródłem błonnika i węglowodanów złożonych, co pozwala zahamować apetyt i szybciej poczuć się najedzonym,
  • Sól zastąp świeżymi i suszonymi ziołami,
  • Słodzone napoje gazowane zastąp sokami i wodą niegazowaną,
  • Do kompotu z suszu nie dodawaj cukru (już same owoce są wystarczająco słodkie),
  • Zmniejsz  ilość cukru, miodu i bakalii,
  • Miód wykorzystywany do przygotowania kutii zastąp lżejszym syropem z agawy.

Jeśli jednak nie uda nam się uniknąć skutków obfitego, świątecznego ucztowania, warto wiedzieć jak sobie pomóc i pozbyć się nieprzyjemnych dolegliwości.

Przeczytaj Jak leczyć skutki przejedzenia

Wartość odżywcza świątecznych potraw

Pomimo, że wigilijne i świąteczne wywodzące się z kuchni polskiej są ciężkostrawne, to jednak są bogactwem wielu cennych składników odżywczych, m.in. białka, błonnika, witamin i kwasów tłuszczowych. Wigilijny barszcz czerwony przygotowany na przetworach z braków lub na świeżych burakach jest doskonałym źródłem witaminy C i witamin z grupy B. Ponadto jest bogaty w błonnik, antyoksydanty i składniki mineralne takie jak: wapń, magnez, potas. Barszcz czerwony ma działanie przeciwnowotworowe, wspiera prawidłowe funkcjonowanie wątroby i pomaga w zwalczeniu zgagi. Obowiązkowa na wigilijnym stole zupa grzybowa jest cennym źródłem witaminy D, a także wielu składników mineralnych.

Pierogi z kapustą i grzybami, uszka czy paszteciki bogate są w skrobię, żelazo, wapń, błonnik wspomagający trawienie i witaminę C. Dania zawierające w swoim składzie głównie kapustę doskonale wpływają na naszą gospodarkę hormonalną, minimalizują ryzyko wystąpienia miażdżycy i udaru.

Świąteczne ryby takie jak: karp, śledź, pstrąg czy dorsz są cennym źródłem kwasów tłuszczowych omeg-3 i omega-6, a także zawierają pełnowartościowe białko. Ryby minimalizują ryzyko wystąpienia nowotworów i chorób układu krążenia.

Tradycyjna kutia to bogactwo witamin, węglowodanów, nienasyconych kwasów tłuszczowych i składników mineralnych, a świąteczny kompot z suszu dostarcza nam dużą ilość błonnika, witamin: A,B,C,E, węglowodanów, żelaza i potasu.