Zbyt wysoki poziom homocysteiny jest niezwykle niebezpieczny, nawet dla dzieci!
Homocysteina (Hcy) jest to związek chemiczny z grupy aminokwasów. W niewielkiej ilości jest bardzo potrzebna do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Jednak w nadmiarze może spowodować:
- uszkodzenia naczyń krwionośnych,
- zakrzepy,
- miażdżycę,
- śmierć.
Można stwierdzić więc, że homocysteina jest niezwykle niebezpiecznym aminokwasem siarkowym, który potrafi doprowadzić nawet do śmierci. Zbyt duże stężenie aminokwasu ma bardzo niekorzystny wpływ nie tylko na naczynia krwionośne, ale na cały organizm człowieka.
W sklepie internetowym ETER-MED możesz już teraz wykupić badanie homocysteiny, aby sprawdzić jej poziom w swoim organizmie.
Nadmiar homocysteiny nazywany jest hiperhomocysteinemią. Z badań przeprowadzonych przez naukowców okazało się , dzieci zmagające się z hiperhomocysteinemią mają tak uszkodzone żyły i tętnice, jak osoby starsze chorujące na miażdżycę. Co więcej, udokumentowano przypadek dwuletniego dziecka, które zmarło właśnie z powodu tak dużych zmian miażdżycowych.
Homocysteina powstaje z metioniny, która jest dostarczana do organizmu w pożywieniu (głównie w mięsie, owocach morza, białkach jajek) w procesie metylacji, czyli przyłączania reszty metylowej. Nie uczestniczy w budowie białka organizmu, ale przekształca się w inne aminokwasy: metioninę, bądź cysteinę. Ten aminokwas jest produktem ubocznym , który powinien zostać usunięty z organizmu. Aby proces metylacji odbywał się prawidłowo i bez zaburzeń, potrzebne są witaminy, szczególnie B12,B6 i kwas foliowy. Jeśli w organizmie ich brakuje, dochodzi do zaburzeń całego procesu, a tym samym nadmiernego gromadzenia się homocysteiny.
Jakie są przyczyny podwyższonego stężenia homocysteiny?
Najczęstsze czynniki, które mają wpływ na podwyższenie stężenia homocysteiny to uwarunkowania genetyczne i fizjologiczne (problem częściej dotyczy mężczyzn w podeszłym wieku, ale też kobiet, które są w okresie pomenopauzalnym), palenie papierosów, narkotyki, nadmierne spożywanie alkoholu i kawy, a nawet przyjmowanie leków zawierających m.in.: fenytoinę, teofilinę, karbamazepinę. Problemem może być również słabo zakwaszony żołądek bądź rak jajnika czy rak sutka. Wpływ na podwyższenie homocysteiny w organizmie człowieka ma również:
- Białaczka limfoblastyczna,
- Cukrzyca typu 1 i 2,
- Epilepsja,
- Niewydolność nerek,
- Niedoczynność tarczycy,
- Uszkodzenia wątroby,
- Choroba Addisona-Biermera (co ma związek z niedoborem witaminy B12),
- Łuszczyca,
- Przeszczep (ma to związek z niedoborem witaminy B6 i kwasu foliowego),
Rzadkie jedzenie owoców i warzyw zwiększa stężenie homocysteiny - Brak witamin spowodowany nieodpowiednią dietą, ubogą w witaminę B6, witaminę B12 i kwas foliowy. Zbyt rzadkie spożywanie świeżych warzyw i owoców prowadzi do niedostatku folianów, a tym samy procesów remetylacji homocysteiny,
- Brak mikroelementów,
- Nadmiar białka w diecie,
- Brak aktywności fizycznej,
- Otyłość.
Dlatego, aby zachować prawidłowy poziom homocysteiny w organizmie, należy regularnie spożywać owoce i warzywa, a jeśli te nie wystarczają, należy sięgnąć po dodatkową suplementację witaminy B6, B12 i kwasu foliowego.
Jakie choroby mogą rozwinąć się poprzez wysoki poziom homocysteiny we krwi?
- Choroby sercowo-naczyniowe (np. miażdżyca, zakrzepy, udar mózgu, zawał serca, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia przepływu krwi w żyłach i tętnicach),
- Powikłania ciążowe i zaburzenia rozwoju płodu (poronienie, zahamowanie rozwoju płodu, obumarcie płodu, nadciśnienie ciążowe, wady układu nerwowego płodu,
- Nowotwory (np. rak jelita grubego, nowotwory estrogenozależne),
- Schorzenia neurodegeneracyjne (np. choroba Alzheimera, choroba Parkinsona),
- Depresję (wysoki poziom tego aminokwasu dwukrotnie zwiększa ryzyko depresji).
Kto powinien badać poziom stężenia homocysteiny?
Badanie stężenia homocysteiny powinny wykonać przede wszystkim osoby, które są genetycznie obciążone:
- zawałem serca,
- udarem mózgu,
- ryzykiem choroby wieńcowej,
- a także osoby o podwyższonym ryzyku powstawania chorób neurodegeneracyjnych (jak np. choroba Alzheimera).
Poziom stężenia aminokwasu powinni oznaczyć także pacjenci ze zdiagnozowaną chorobą sercowo-naczyniową, z zakrzepicą żylną, po zawale, po udarze, ze zmianami miażdżycowymi w tętnicach szyjnych i z zatorowością płucną. Badanie zalecane jest również osobom starszym, niedożywionym, ale też nadmiernie spożywającym alkohol, kawę i narkotyki. Poziom stężenia aminokwasu oznacza się też u niemowląt i małych dzieci.
Jak przygotować się do badania?
Aby prawidłowo można było wykonać badanie homocysteiny należy przyjść rano na czczo do punktu pobrań, co najmniej 12 godzin przed badaniem nie jeść i nie pić nic oprócz wody, 48 godzin przed badaniem nie należy spożywać mięsa ani jego przetworów. Podczas konsultacji wyników z lekarzem rodzinnym należy go poinformować o wszystkich przyjmowanych lekach, ponieważ niektóre leki mogą wpływać na wyniki.
Oznaczenia homocysteiny można dokonać również w moczu. Ponieważ aminokwas nie powinien się w nim pojawić nawet w najmniejszych ilościach, to każda jego obecność świadczy o nieprawidłowościach.
Warto wiedzieć, że stężenie homocysteiny rośnie wraz z wiekiem. Może być też wyższe u kobiet w ciąży.
Jak często powinno wykonywać się badanie homocysteiny?
Badanie homocysteiny powinna kontrolować każda zdrowa osoba przynajmniej raz w roku. Kobiety zmagające się z problemami hormonalnymi i te w okresie pomenopauzalnym powinny oznaczać homocysteinę co pół roku. Częstsze kontrole (co 2-3 miesiące) zalecane są osobom, które przebyły zawał, udar, mają problemy z nerkami lub cierpią na miażdżycę.
Norma homocysteiny we krwi powinna wynosić od 5 do 14 mol/l. Za bezpieczny wynik uznaje się poziom poniżej 10 mol/l. Zauważono jednak, że nawet 11 mol/l może mieć zły wpływ na śródbłonek naczyń krwionośnych i może doprowadzić do uszkodzenia tkanek.
W jaki sposób można obniżyć poziom homocysteiny w organizmie?
Pacjentom, u których została wykryta hiperhomocysteiną zaleca się odpowiednią suplementację tzw. modulatorów homocysteiny, czyli składników, które uczestniczą w procesie metabolizmu aminokwasu :
- kwasu foliowego,
- witaminy B1,
- witaminy B6.
Witaminy te obniżają poziom homocysteiny nawet o 30 procent. Dobre efekty przynosi przyjmowanie dodatkowo choliny i trimetyloglicyny (TMG). Powyższe składniki przekształcają homocysteinę w inne, bezpieczne składniki.
Oprócz przyjmowania suplementów, należy zadbać o dietę bogatą w wymienione składniki, a ich najlepszymi źródłami są warzywa i owoce.
Kwas foliowy znajduje się warzywach zielonych (jak np. natka pietruszki, groszek, szpinak, brokuły, sałata, kapusta, szparagi zielone, bób), ale też w produktach pełnoziarnistych, w burakach, w owocach cytrusowych, w wątróbce, w jajach i w serach.
Witamina B6 – jej największe ilości zawarte są: w rybach (takich jak: dorsz, makrela, łosoś),w mięsie drobiowym, produktach zbożowych (np. chleb żytni razowy, kasza gryczana, kasza jęczmienna, ryż brązowy),w mleku, a także w niektórych warzywach i owocach (m.in. : awokado, brukselka, marchew, brokuł).
Witaminę B12 można znaleźć również w rybach (np. morszczuk, dorsz, mintaj, pstrąg), wątróbce, w serach żółtych, w jajach, w mleku sojowym, w mleku krowim, a nawet w wodorostach.
Witamina B4, czyli cholina znajduje się w wątróbce i podrobach, żółtkach jaj kurzych, roślinach strączkowych, mięsie bydlęcym, w rybach, w kiełkach pszenicy i w orzechach.
Trimetyloglicynę (TMG) można znaleźć w rybach, w burakach, w szpinaku, w brokułach, w orzechach oraz w owocach morza.
Należy jednak wiedzieć, że wszystkie owoce i warzywa, które są długo przechowywane, a także nadmiernie poddane promieniowaniu słonecznemu, mrożeniu czy gotowaniu, tracą duże zawartości witamin B6, B12 i kwasu foliowego.
