Czarnuszka siewna

Niezwykła moc czarnuszki

Czarnuszka siewna (z łac. nigella sativa), tzw. czarny kminek wraca do łask. Ma niezwykłe właściwości zdrowotne i kosmetyczne. Już w starożytności docenili ją Egipcjanie mówiąc o niej „złoto faraonów”. Stosowano ją w celach leczniczych i kosmetycznych. Była używana przy przeziębieniach, infekcjach, bólach głowy, w stanach zapalnych czy problemach układu pokarmowego. Kleopatra i Nefretete wykorzystywały ją w celach upiększających, a Hipokrates w leczeniu wątroby i zaburzeniach trawienia.

Czarnuszka naturalnie występuje w dwóch postaciach: nasion i oleju (oleum nigelle).

Nasiona czarnuszki występują w postaci niewielkich, około 1-3 mm czarnych ziarenek o szorstkiej powierzchni i białym oleistym wnętrzu. Wyglądem przypominają nasiona cebuli. Można stosować je w całości lub zmielone, bądź skruszone w moździerzu. Olej czarnuszki siewnej zawiera ponad 100 elementów współgrających ze sobą, a najważniejszą rolę terapeutyczną przypisuje się olejkom eterycznym.

Za niezwykle cenne właściwości czarnuszki odpowiada jej skład, mianowicie: różnorodne kwasy tłuszczowe (m.in. kwas linolowy, kwas oleinowy, kwas linolenowy, kwas palmitynowy, kwas mirystynowy, kwas eikozadienowy), witaminy (A, B1, B3, B6, E,F, beta-karoten, biotynę), składniki mineralne (np. wapń, cynk, magnez selen, potas, żelaz, sód),  olejki eteryczne, fitosterole, fosfolipidy, flawonoidy, saponiny, białka, węglowodany, alkaloidy, węglowodany, przeciwutleniacze.

Jakie działanie wykazuje czarnuszka:

• Działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie.
• Wzmacnia układ odpornościowy poprzez pobudzanie syntezy interferonu, a także wzrost liczby limfocytów i makrofagów.
• Wspiera pracę układu krążenia, minimalizuje ryzyko chorób serca i układu sercowo-naczyniowego, pomaga w obniżeniu ciśnienia tętniczego, zmniejsza ryzyko powstawania zakrzepów.
• Obniża poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi, chroni przed wzrostem homocysteiny, minimalizując ryzyko powstania miażdżycy.
• Wspomaga leczenie cukrzycy typu I i II poprzez regulację poziomu cukru we krwi, chroni i regeneruje trzustkę.
• Ma działanie przeciwpasożytnicze. Pomaga zwalczyć owsiki, tasiemca, włośnia krętego, blastocytozę, lamblię.
• Ma działania antybakteryjne, antywirusowe, antygrzybicze. Pomaga w zwalczeniu szczepów różnych bakterii, m.in. gronkowca, listerii, E.coli.
• Chroni przed skutkami promieniowania słonecznego.
• Wspomaga pracę nerek i pomaga zapobiegać tworzeniu się kamieni nerkowych, a to dzięki temu, że obniża stężenie szczawianów w moczu i chroni przed ksenobiotykami oraz metalami ciężkimi.
• Wspomaga pracę układu pokarmowego, minimalizuje nudności i wymioty, stymuluje trawienie, zapobiega rozstrojom żołądka, ma działanie wiatropędne.
• Działa leczniczo na wrzody żołądka i dwunastnicy.
• Działa leczniczo w grypie żołądkowej.
• Poprawia funkcjonowanie wątroby.
• Działa antynowotworowo. Hamuje komórki nowotworowe, zabija komórki raka płuc, raka wątroby, raka mózgu, komórki białaczki, hamuje nowotwory piersi, hamuje i zabija komórki raka jelita grubego. Czarnuszka stymuluje syntezę cytokin przeciwzapalnych, które skierowane są przeciwko antygenom nowotworowym. Chroni przed szkodliwymi skutkami radioterapii.
• Łagodzi objawy schorzeń alergicznych, jest naturalnym antyhistaminem. Łagodzi katar alergiczny, objawy astmy oskrzelowej, egzemy atopowej.
• Wspomaga leczenie astmy oskrzelowej, łagodzi duszności, zmniejsza ich częstotliwość, poprawia wydolność płuc, zmniejsza tzw. świszczący oddech.
• Wspomaga leczenie anemii, a to dzięki temu, że olej z czarnuszki podnosi poziom hemoglobiny i erytrocytów we krwi.
• Chroni przed osteoporozą i artretyzmem. Ma działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające i zwiększa gęstość mineralną kości.
• Wspomaga pracę układu nerwowego.
• Wspomaga pracę układu rozrodczego.
• Działa przeciwskurczowo, jest pomocna przy bólach menstruacyjnych.
• Przyspiesza proces gojenia się ran powstałych w wyniku oparzeń, owrzodzeń, wycieków ropnych i skaleczeń.
• Wspomaga leczenie padaczki.
• Eliminuje bezsenność i zaburzenia snu.
• Łagodzi stres i depresję, działa uspokajająco i wyciszająco.
• Działa leczniczo na problemy skórne, wspomaga leczenie trądziku, wysypki, łuszczycy i atopowego zapalenia skóry, łagodzi podrażnienia, reguluje wydzielanie sebum.
• Przeciwdziała wypadaniu włosów i łysieniu, eliminuje łupież.

Zastosowanie czarnuszki :

1. Olej z nasion czarnuszki (koniecznie tłoczony i podawany na zimno, gdyż podgrzany traci swoje właściwości zdrowotne). Znajduje zastosowanie jako dodatek m.in. do sałatek, sosów, zup, twarogów. Można go stosować wewnętrznie i zewnętrznie. Osoby dorosłe powinny przyjmować 1 łyżeczkę oleju, 2-3 razy dziennie (przed posiłkiem), natomiast dzieci ¼ łyżeczki, 2 razy dziennie również przed posiłkiem.
2. Nasiona czarnuszki można zmielić i stosować jako zamiennik pieprzu. Można ją dodawać do zup, sałatek, pieczywa, duszonych warzyw, mięsa czy bigosu.

Można też rzuć ziarna czarnuszki, co działa odświeżająco na oddech.

1. Napar z czarnuszki (1 łyżkę zmielonych nasion czarnuszki należy zalać wrzącą wodą lub mlekiem na około 30 minut, następnie odcedzić i gotowe). Napar może służyć do picia (np. z miodem), do przemywania skóry twarzy,  do przemywania ran i owrzodzeń, do płukania włosów. Można stosować zewnętrznie i wewnętrznie.
2. Nalewka z czarnuszki (Pół szklanki nasion czarnuszki należy zalać szklanką 40 procentowego alkoholu. Nalewka powinna odstać około tygodnia, zostać odfiltrowana np. przez gazę czy filtr do kawy, a następnie jest gotowa do stosowania). Nalewkę wykorzystuje się do przemywania skóry czy przy zakażeniach grzybicznych. Można ją stosować zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie.
3. Krople do nosa (1 łyżkę rozdrobnionych nasion z czarnuszki należy zalać roztworem soli fizjologicznej, około 100 ml. Mieszankę należy odstawić na 30 minut, przefiltrować i jest gotowa do użycia). Stosuje się je w leczeniu kataru czy w leczeniu zatok.
4. Ziołomiód (Należy utrzeć łyżkę miodu z łyżeczką zmielonej czarnuszki. Można dodać odrobinę goździków, anyżu czy kilka kropel olejku z tymianku). Taka mikstura łagodzi ból gardła i kaszel, wspomaga leczenie przeziębienia, działa wykrztuśnie.
5. Wywar z czarnuszki (Łyżeczkę nasion z czarnuszki należy zalać dwiema szklankami wody, a następnie gotować około 15 minut). Ciepły wywar należy pić w około 3 porcjach dziennie. Wywar znajduje zastosowanie w leczeniu problemów trawiennych, w zaburzeniach miesiączkowania, przy żółtaczce i przy pojawieniu się pasożytów).
6. Maseczka z czarnuszki  (1 łyżkę zmielonej czarnuszki należy połączyć z łyżką oliwy z oliwek). Stosuje się ją jako peeling albo maseczka na twarz.

Ze spożywania czarnuszki powinny zrezygnować kobiety w ciąży (może powodować skurcze macicy), kobiety karmiące, osoby z niskim ciśnieniem tętniczym i dzieci poniżej 5 roku życia. Jeśli zamierzamy stosować czarnuszkę w celach terapeutycznych powinniśmy poradzić się lekarza.